Misschien dat de meeste van jullie Armenië niet kennen, de geschiedenis niet kennen, niet weten waar het ligt. Armenië is ook niet echt een vakantieland. Waarom zijn wij er dan heengegaan?

Holocaust & Genocide studies

Dat komt eigenlijk door Bart, mijn man. Hij heeft een master Holocaust & Genocide studies gedaan op de UvA en heeft zich gespecialiseerd (hoe naar dat woord hier ook is) in de Armeense genocide.

De Armeense genocide is nogal omstreden omdat deze genocide door heel veel landen wordt ontkend, voornamelijk door Turkije omdat zij de daders in deze genocide zijn. Er is ongelofelijk veel bewijs dat deze genocide daadwerkelijk heeft plaatsgevonden dus daarom heb ik het hier ook echt over een genocide en niet over de Armeense kwestie oid. Lees er vooral meer over, er zijn veel boeken over geschreven en er staat veel online, maar heel kort gezegd zijn er tussen 1915 en 1917 tussen de 1 miljoen 1.5 miljoen Armeniers gedood en verdreven van hun land.

Bart moest natuurlijk naar het land waar hij zoveel jaren over geleerd heeft. En ik? Ik ging gezellig mee!

22 september 2017 – Yerevan

Als je naar Armenië vliegt kom je aan op het vliegveld bij Yerevan. Yerevan is de hoofdstad van Armenië en hier wonen iets meer dan 1 miljoen mensen. Het is jammer dat er geen directe vluchten naar Yerevan gaan want dit is dé perfecte stad voor een stedentripje. Je kunt er heerlijk eten, er is veel keuze aan hotels en je kan vanuit Yerevan ook makkelijk naar de omliggende monumenten rijden. Je kunt hier dagen rondlopen en de meest mooie dingen zien. De mensen zijn vreselijk aardig, niet alleen in Yerevan trouwens. Elke avond heb je de dancing fountains, een watershow. Echt de moeite waard om te zien!

Tsitsernakaberd

Wat echt niet te missen is als je naar Yerevan gaat is Tsitsernakaberd. Dit is het bekende genocide memorial. Het is een spies van 44 meter hoog dat de hergeboorte van Armenië moet voorstellen met ernaast 12 stukken steen in een circel, dit zijn de 12 verloren provincies van Armenië (Armenië was vroeger veel groter dan nu) met binnenin een eeuwige vlam om alle omgekomen mensen te herdenken. Verder zit er een museum bij waar je gratis naar binnen mag, ook dit was erg indrukwekkend en emotioneel. Veel foto’s en getuigenissen..als je dit ziet is het moeilijk voor te stellen dat mensen deze genocide ontkennen.

Sardarapat

40 kilometer ten weste van Yerevan vind je Sardarapat. Op precies deze plek hebben de Armeniers in 1918 weerstand kunnen bieden tegen de Turken. Het monument dat hier staat is het symbool van trots en overlevingskracht, iets dat je constant merkt aan de bevolking. Als je hier rond loopt is het zo raar om te bedenken dat alles dat over is van Armenië nu, dat ze dat hier op deze plek gered hebben. Hadden ze deze slag verloren, dan zou huidig Armenië niet meer bestaan hebben.

Richting Gjoemri

Na een paar dagen Yerevan en omgeving zijn we richting Gjoemri gereden. We hadden enorme pech want we hadden een lekke band door een stuk bot! Gelukkig kwamen we een paar Russen tegen die ons hielpen met het vervangen van de band. Die Russen kom je wel meer tegen trouwens, Armenië is ook nog een tijdje onderdeel geweest van het Russisch rijk.

Verder hebben we per ongeluk over een doorgetrokken streep gereden en werden we meteen aangehouden. Even handje contantje een boete aftikken en toen mochten we weer verder!

De ene na de andere mooie en verlaten plekken zijn we tegengekomen. Wil je op je gemak lekker foto’s kunnen nemen zonder dat andere mensen erop staan? Ga dan hierheen!

Richting Alaverdi

Eerst moest onze band geplakt worden want rijden met een lekke reserveband kan echt niet. Maar, probeer maar eens een garage te vinden zonder internet en zonder mensen die Engels spreken. Google translate hielp ons uit de brand! Een oudere meneer kon ons wel helpen dus hij stapte achterin de auto en wees bij elk kruispunt welke kant we op moesten. Eenmaal aangekomen bij de garage waren ze een half uurtje bezig met onze band en toen…tadaa, gerepareerd! Wat een opluchting! En wat moesten we hiervoor betalen? Helemaal niets.

Wij dus opgelucht naar Alaverdi. Dit was het eerste stuk echt rijden en meteen weer pech want een grote belangrijke weg was afgesloten. We kwamen uiteindelijk op een weg terecht die niet werd herkend door google maps (ook dat gebeurde nog wel vaker) en moesten we de weg vragen. Er werden mensen gebeld die wel Engels spraken om te tolken en zo werd de route gewezen, zelfs reden een paar jongens nog een stukje mee op een scooter om te zien of we wel goed gingen. Werkelijk, dit soort gastvrijheid heb ik nog nooit eerder meegemaakt.

Uiteindelijk zaten we op de goede weg, maar…dit was een onverharde weg met héél veel potholes. 2 uur later, veel gehobbel en veel misselijkheid, het werd al bijna donker, kwamen we dan toch op de plaats van bestemming aan en hebben we een gezellige avond en nacht gehad met de mensen van ons B&B.

Dit soort situaties, met dit soort wegen, hebben we een aantal keer ingezeten en ja, dat was stressvol, maar dat is ook wat deze reis heel bijzonder heeft gemaakt.

Richting Artsakh

De dagen na Alaverdi gingen er redelijk gemoedelijk aan toe. Het is bijzonder om te ervaren dat al die prachtige kerken, kloosters en landschappen bijna normaal worden. Ook de stress met de auto werd wat minder gelukkig. Had hier eerst echt slapeloze nachten van!

Artsakh is een bergachtig autonoom republiekje dat door niemand word erkend ondanks dat het al 28 jaar bestaat. Azerbeidzjan ligt op de loer om het gebied te veroveren wat nog jaarlijks tot wederzijds dodelijk geweld leidt. Ondanks dit heb ik hier geen één moment van onveiligheid ervaren.

Wel is het zo dat wij nu een visum in ons paspoort hebben voor Artsakh en daardoor Azerbeidzjan niet veilig meer inkunnen. Omdat wij deze plek bezocht hebben worden we gezien als vijand. Ook Turkije is niet veilig meer want zij hebben een uitleveringsverdrag met Azerbeidzjan. Hier moet je niet te licht over nadenken, onlangs is er nog een journalist in Azerbeidzjan opgepakt omdat hij in Artsakh is geweest. Klik hier!

Langzaam aan weer richting Yerevan

Vanaf Artsakh gingen we onderlang weer terug richting het vliegveld. Opeens sloeg het weer helemaal om en hadden we sneeuw! En dat terwijl het 1.5 week eerder in Yerevan nog 35 graden was! Ijskoud opeens dus, maar het zorgde wel voor mooie plaatjes. Behalve dan die ene foto dat ik zowat bevroor omdat ik geen geschikte kleding voor dit weer had meegenomen, maar die deel ik hier lekker niet, haha.

Ik heb hier nog de ergste kater van mijn leven mogen ervaren. We zijn een avondje getrakteerd op zelfgemaakte mulberry vodka en jongens, als ik er al aan denk kan ik zo weer ziek worden!

We reden door Jermuk heen, de plek van de natuurlijke bronnen. Hier kan je langs de weg opeens gewoon een natuurlijke jaccuzi tegenkomen! Ik lag achterin de auto over te geven dus dit deel van de reis is niet helemaal helder meer voor me, haha.

Uiteindelijk zijn we 2 weken in Armenië geweest en hebben we bijna het hele land gezien. Ik kan eerlijk zeggen dat het één van de mooiste ervaringen in mijn leven is geweest. Je hebt misschien wel in de gaten dat ik het niet over het eten heb gehad. We hebben lekker gegeten, zeker in Yerevan, maar als je de taal niet spreekt en zij spreken geen Engels dan is het soms toch een beetje een gok wat je bestelt. Verder is het buiten Yerevan, omdat het zo’n arm land is, ook niet echt een uit eten cultuur. Ergens een lunch halen was vaak ook een uitdaging dus haalde we water en vers gebakken brood in een supermarktje. Heerlijk brood, dat wel!

Maar dat maakt allemaal niet uit met zo’n geweldig mooi land en de mensen zijn zo vreselijk vriendelijk. Ik zal nooit vergeten dat iemand vroeg wat we toch kwamen doen daar en toen ik vertelde dat het was vanwege Bart z’n studie zij meteen volschoten. Ondanks alles wat ze hebben meegemaakt en ondanks dat het zo’n vreselijk arm land is zijn dit de meest gulle en liefdevolle mensen die ik ooit heb meegemaakt.

Wil ik ooit weer terug? Jazeker! Heb ik nog een tip? Een goeie huurauto en verder kom je wel wel 😀